O Armenii w polskim Internecie wciąż jeszcze jest mało. Przewodniki też po macoszemu traktują ten kraj. Nam szczególnie do gustu przypadło południe Armenii. Chcemy pokazać Wam wybrane miejsca z tego rejonuejsca z tego rejonu, które naszym zdaniem warto zobaczyć, bo kryje się za nimi ciekawa historia, są nietypowe lub po prostu piękne.

1. Zorac Karer

Śpiewające kamienie. Miejsce zwane jest także „ormiańskim Stonehenge”, choć jest starsze niż jego angielski, bardziej znany odpowiednik. Znajduje się na północ od Sisian. Ogólnie rzecz biorąc jest to cmentarz z epoki brązu, z grobowcami i zespołem stojących kamieni. Oficjalnie doliczono się ich ponad 200, z czego 40 z nich tworzy specjalny krąg dookoła centralnego grobowca. Niektóre z nich mają wyżłobione otwory. Przypuszcza się, że mogło to być wczesne obserwatorium. Jednak spory czym tak naprawdę był ten kompleks trwają do dziś.

W momencie kiedy my byliśmy przy Zorac Karer trwała budowa drogi, więc najprawdopodobniej w przyszłym roku dojedziecie tam w całkiem fajnych warunkach. W sąsiedztwie historycznych pozostałości ustawiono dodatkowo „fałszywe Zorac Karer”. Nie do końca wiadomo jakie motywy kierowały inicjatorom tego pomysłu. Na miejscu jest też informacja turystyczna… niestety zamknięta na cztery spusty.

2. Jermuk (Dżermuk)

Popularne uzdrowisko w Armenii. To tam przybywają liczni kuracjusze, spragnieni czystego powietrza, słońca i zabiegów. Nazwa miasta pochodzi od słowa „dżerm”, czyli „ciepły”. I rzeczywiście, sporo w okolicy nie tyle ciepłych, co gorących źródeł.

Takie naturalne źródła, to dosłownie dziury w ziemi, wypełnione wodą (przeważnie) o mało przyjemnym zapachu. Są niewielkie, więc mieszczą się w nich maksymalnie 3 osoby. Znajdują się poza miastem, dojazd możliwy jest tylko samochodem terenowym. Taką propozycję „wycieczki” bez problemu znajdziecie w centrum Jermuka.

My skorzystaliśmy z innej opcji – nocowaliśmy na dziko w okolicy, po czym rano udaliśmy się na spacer do źródeł. Droga nie była prosta. Szliśmy około 40 minut w jedną stronę, przechodziliśmy przez lodowate strumyki, a przez ten cały czas zastanawialiśmy się czy nie spotkamy niedźwiedzia (bo takie ostrzeżenia pojawiały się na trasie).

Jeśli chodzi o samo miasto, to w sezonie jest mocno zatłoczone. Natomiast baza noclegowa jest stosunkowo dobrze rozwinięta, bez problemu znajdziecie też bank czy dobrą restaurację. W centrum główną atrakcją są ogromne dzbany, do których płynie woda o różnej temperaturze, od chłodnej aż po wrzątek.

3. Vorotan

O ile samo miasto nie ma w sobie nic niezwykłego, o tyle jego okolica jest bardzo ciekawa.

Na jego obrzeżach znajduje się kamienny most Melik Tangi. Wokół niego widać nietypowe formacje skalne (podobne do tych przy Garni). Jednak mało kto wie, że obok mostu ukryte są gorące źródła. Żeby się tam dostać trzeba przejechać obok pustostanu. Niestety, nie jest to miejsce szczególnie zadbane. Z wody wystają pręty, na dnie można natrafić na szkło, należy więc uważać podczas poruszania się zbiorniku. Woda ma niezbyt przyjemny zapach. Mimo to miejscowi i wtajemniczeni turyści korzystają z tego źródełka dość często.

Drugim interesującym miejscem niedaleko miasta jest monaster Vorotanwank. Jego otoczenie jest spalone słońcem i urzeka swoim widokiem, natomiast sama świątynia sprawia wrażenie… opuszczonej. Nikt jej nie pilnuje, podróżnicy też nie odwiedzają tego monastyru masowo. Jego wnętrze, jak większość świątyń w Armenii, jest dość surowe, choć na ścianach umieszczono kilka krzyży i kolorowych obrazów. Obok znajduje się cmentarz, jest tez kilka chaczkarów.

4. (Stary) Khndzoresk k. Goris

Skalne miasto, ze względu na swe formy skalne zwane też ormiańską Kapadocją. Stary Khndzoresk znajduje się niecałe 10 km od Goris. Jeszcze do lat 70-tych, w tamtejszych skałach mieściła się osada. Co ciekawe w tak małej wiosce i w takich warunkach powstały aż 4 kościoły, kilka szkół, liczne sklepiki oraz cmentarz. Miasteczko można także podziwiać ze specjalnego punktu widokowego.

Równie znany jak skalne miasto jest wiszący most, który do niego prowadzi. Ma ponad 160 metrów i umieszczony jest nad wąwozem. W momencie gdy na moście przebywają ludzie, on porusza się wraz z nimi. To sprawia, że nie każdy ma odwagę przejść na drugą stronę. Dla nas ciekawość była jednak silniejsza 😉 Przy moście syn jednego z byłych mieszkańców urządził mini muzeum. Można z nim porozmawiać, zapytać o wspomnienia oraz zobaczyć zdjęcia z czasów, gdy skalne miasto nie było jeszcze opuszczone.

Pamiętajcie, że jak będziecie na południu Armenii koniecznie musicie odwiedzić też Tatev, o którym była mowa we wcześniejszym wpisie → Najciekawsze monastyry w Armenii