To swoisty fenomen. Rok rocznie Berlin odwiedza tysiące turystów… zupełnie zapominając o pobliskim Poczdamie. Po naszej wizycie w tym mieście, zastanawiamy się dlaczego tak się dzieje. Bo Poczdam do niesamowite miejsce, przesiąknięte historią, naszpikowane zabytkami klasy światowej i jednocześnie z mnóstwem terenów rekreacyjnych. Tu nie sposób się nudzić, a weekend to za mało, żeby zobaczyć wszystko. W tym wpisie podpowiemy Wam, co zobaczyć w Poczdamie.
Trochę historii
Zacznijmy od historii miasta, gdyż to ona miała największy wpływ na to jak Poczdam teraz wygląda. Aż do 1918 roku Poczdam pełnił funkcję królewskiej rezydencji. W trakcie II wojny światowej został mocno zniszczony. W ruinę obrócono wówczas centrum miasta, w tym wiele pięknych barokowych budynków. Większość z Was pewnie kojarzy Poczdam jako miejsce konferencji, na której został zatwierdzony podział Niemiec, a w efekcie także i Europy. Od tej pory miasto było częścią Niemiec Wschodnich. Był to niedobry okres dla Poczdamu – zdecydowano o wyburzeniu fragmentów Starego Miasta, w zamian za to „zafundowano” nowe, niestety szpetne budynki. Na szczęście sporo zabytków udało się ocalić. Miasto odżyło dopiero po 1989 roku.
Parki w Poczdamie
Największą atrakcją miasta jest park Sanssouci. Jest to tak nietuzinkowe miejsce, że poświęciliśmy mu osobny wpis: Park Sanssouci – perła Poczdamu
Jednak na terenie miasta można spotkać jeszcze wiele innych parków, mniejszych lub większych. Zdecydowanie nie wolno pominąć Neuer Garten, czyli Nowego Ogrodu. Powstał pod koniec XVIII wieku nad jeziorem Heiliger. Wybudowano wówczas Pałac Marmurowy, utrzymany w stylu wczesnoklasycystycznym. Do 1990 roku było tam muzeum wojskowe NRD, obecnie pałac jest restaurowany.
Najlepszy widok na zabytek jest po drugiej stronie jeziora, w Berliner Vorstadt. Była to dzielnica uważana kiedyś za eleganckie przedmieście Poczdamu… Jednak musimy stwierdzić, że i dziś robi wrażenie – wzdłuż ulic ciągnie się szereg ogromnych i bardzo zadbanych budynków, które w większości przypadków w zasadzie przypominają bardziej małe pałace niż domy „zwykłych” mieszkańców.
A wróćmy do Neuer Garten. Miejscem, które przyciąga najwięcej turystów jest pałac Cecilienhof. Został wykonany w iście angielskim stylu. To właśnie tutaj odbyła się wspomniana wcześniej Konferencja Poczdamska. W środku można zobaczyć nawet gabinety delegatów. Przedmioty do ich pokoi były sprowadzane z okolicznych dworów i pałaców. Z kolei dziedziniec jest pokryty trawnikiem, gdzie w centralnym punkcie posadzono kwiaty w kształcie czerwonej gwiazdy. To pozostałość po sowieckich żołnierzach z 1945 roku. Był czas, że kolor kwiatów zmieniano, jednak zdecydowano się powrócić do pierwotnych barw. Można zwiedzać tylko wybrane fragementy pałacu, jego większa część została przeznaczona na ekskluzywny hotel.
Trzecim co do wielkości parkiem w Poczdamie jest Babelsberg. Wiedzie do niego most Glienicke, będący niegdyś symbolem politycznego podziału Europy. Bo to tutaj przebiegała granica między Niemcami Wschodnimi a Zachodnimi. I to tutaj USA i ZSRR wymieniali pojmane osoby, uznane za tajnych agentów. Dlatego też miejsce to zostało nazwane „mostem szpiegów”. Zostało to doskonale pokazane w filmie o tej samej nazwie, z Tomem Hanksem w roli głównej.
Główną atrakcją parku Babelsberg jest zamek. Wybudowano go w latach 1835-49 w stylu neogotyckim. Naszym zdaniem wygląda jakby został wyjęty wprost z jakiejś bajki. Niestety, jest obecnie w remoncie i nie można zwiedzać jego wnętrz. Można natomiast (a nawet powinno) przejść się po ogrodzie otaczającym zamek.
Innym ciekawym obiektem w Babelsberg jest Flatowturm. Jest to dom gościnny i punkt obserwacyjny w jednym. Wzrok przyciąga zwłaszcza wieża. Budynek ustawiony jest na wzgórzu i tak naprawdę nie trzeba wchodzić na wieżę, by naszym oczom ukazał się piękny widok na miasto.
W centrum
Pospacerowaliśmy trochę po tutejszych parkach, teraz przeniesiemy się do centrum miasta. Jak wspomnieliśmy wcześniej, Stare Miasto zostało częściowo zniszczone podczas wojny. Niemniej jednak i tutaj jest kilka ciekawych obiektów.
Zwiedzanie można rozpocząć do Alter Markt – Starego Rynku. Znajduje się tu między innymi majestatyczny kościół św. Mikołaja oraz ratusz, na dachu którego ustawiono złoty posąg Atlasa. Co ciekawe, okrągła wieża ratusza służyła kiedyś jako więzienie. Później w budynku mieścił się bank, a następnie centrum sztuki i kultury.
Na środku placu stoi 16-metrowy obelisk z nazwiskami architektów, którzy przysłużyli się do rozwoju Poczdamu. Całkiem niedaleko jest jeszcze Muzeum Filmu. Budynek, w którym się mieści, był kiedyś… stajnią. W muzeum zgromadzono materiały z pobliskiej wytwórni filmowej – najstarszej na świecie!
Ulicą reprezentacyjną miasta jest Brandenburger Strasse. Wyłączono tam ruch samochodowy. Wzdłuż niej wije się ciąg sklepów, są wśród nich też te z pamiątkami. Na zachodnim końcu ulicy znajduje się Brama Brandenburska. Tak, nie pomyliśmy się, nie tylko Berlin ma bramę o tej nazwie. Mało tego, ta z Poczdamu jest nawet starsza! Pochodzi bowiem z 1733 roku, a ta ze stolicy została zbudowana ponad 50 lat później. Brama i jej okolice to tzw. Dzielnica Barokowa.
Warto także przejść się na Bassinplatz, gdzie stoją dwa kościoły: francuski oraz św. Piotra i Pawła.
Wyrwane z kontekstu
Zwiedzając Poczdam, nie możecie ominąć jeszcze dwóch bardzo charakterystycznych dzielnic. Pierwszą z nich jest Dzielnica Holenderska. Leży praktycznie w centrum miasta, blisko Brandenburger Strasse. Miało być to miejsce do życia dla Holendrów, których sprowadził król Fryderyk Wilhelm I. Przyciągnął ich do Poczdamu atrakcyjnymi ofertami pracy. Jak się okazało, niewielu skorzystało z tej propozycji, a część z tych co przyjechali, wrócili z powrotem do swojej ojczyzny. Mimo to w tym czasie powstały 134 domy z czerwonej cegły, ze spadzistymi dachami i biało-zielonymi okiennicami.
Obecnie część budynków została odrestaurowana. Wewnątrz nich mieszczą się puby, kawiarnie, a także eleganckie butiki i sklepy z rękodziełem. Najwięcej znajduje się ich na Mittelstrasse. Dlatego jeśli chcecie kupić sobie coś oryginalnego, to koniecznie musicie tam zajrzeć.
Dzielnicę Holenderską niejako „zamyka” Nauener Tor, brama miasta zbudowana w połowie XVIII wieku. Była to pierwsza w Niemczech budowla w angielskim stylu neogotyckim. Nam mocno przypominała budynki z parku Babelsberg.
Drugą dzielnicą, o której warto wspomnieć jest Alexandrówka. Zobaczycie tam drewniane domy, wyglądające jakby zostały dosłownie przeniesione z Rosji. Stanowią grupę dwukondygnacyjnych bliźniaków o stromych dachach, ustawionych na planie krzyża św. Andrzeja. Zostały zbudowane dla rosyjskich muzyków wojskowych, którzy osiedlili się w Poczdamie po wojnach napoleońskich (1826 rok). Na frontach domów wyryto nazwiska dawnych i obecnych mieszkańców. Najstarsze z nich są pisane cyrylicą. Dodatkowo każdy z domów posiada sporej wielkości ogród, gdzie posadzono głównie drzewa owocowe.
W okolicy można też znaleźć inny rosyjski akcent – więzienie KGB.
Na łonie natury
Poczdam ma to szczęście, że oprócz naprawdę ogromnej liczby zabytków, ma wokół mnóstwo terenów zielonych. Oprócz wspomnianych wcześniej parków, mamy tutaj rzekę Hawelę oraz kilka jezior, m.in. Heiliger, Tiefer, Templiner. Można tam pływać, ale największą popularnością cieszą się sporty wodne i motorowodne. To znakomite miejsce dla żeglarzy. Natomiast rozłożysta Hawela pozwala podziwiać całe miasto podczas rejsu statkiem wycieczkowym.
Osoby trudniące się turystyką szybko wykorzystały ten potencjał. Wokół wody wybudowano wiele campingów, ośrodków wczasowych i hoteli. Dlatego Poczdam stał się idealnym miejscem dla mieszkańców stolicy na weekendowe wycieczki. Dzięki takim terenom mnóstwo ludzi uprawia tutaj sport. Widać więc zarówno kajakarzy, jak i biegaczy, rowerzystów. Wbrew temu co wcześniej słyszeliśmy, Poczdam, to nie miasto niemieckich emerytów 😉 A nawet jeśli tak, to na pewno głównie dla tych aktywnych.
My również skorzystaliśmy z bogatej bazy noclegowej wokół jezior. Obydwie noce spaliśmy na jeziorem Templiner, choć w dwóch różnych miejscach. Pierwsze z nich, to Campingpark Sanssouci. Jest to najbardziej luksusowy camping na jakim byliśmy! Na samym początku zostaliśmy przywitani lampką szampana. To już wiele mówiło… Wynajęliśmy przytulny domek-beczkę, tuż nad samą wodą. Sanitariaty wręcz sterylnie czyste, z muzyką. Sporym zaskoczeniem były stanowiska z suszarkami oraz ogromne kuchnie z mikrofalami i innymi przyrządami. Na terenie campingu była również plaża oraz restauracja. Ta przyjemność kosztowała nas 57 euro (nocleg w aucie kosztowałby 33 euro).
Z kolei drugą noc spędziliśmy w Kongresshotel Potsdam. Pokoje są o dobrym standardzie, spora część z widokiem na jezioro. Wszystko poprawne i tak jak powinno być (możesz zarezerwować tutaj). Jest to dobre miejsce na nocleg w Poczdamie, choć jeśli będziecie w tym mieście latem, to bardziej polecamy Wam camping.
Co zobaczyć w okolicy?
Jesteśmy pewni, że Poczdam szybko Wam się nie znudzi… ale jeśli macie trochę czasu w zanadrzu, możecie odwiedzić Brandenburg (nad Hawelą), położony ok. 30 km od Poczdamu. Obejrzeć warto przede wszystkim średniowieczny kościół św. Katarzyny oraz katedrę św. Piotra i Pawła. Obydwie świątynie są przykładem stylu nazwanego gotykiem ceglanym. Oprócz tego znaleźliśmy tam także dwie ciekawe wieże. Samo miasto jest przepięknie położone – zajmuje trzy wyspy, natomiast szeroki bieg Haveli kształtuje cudny, pełen jezior krajobraz.
Jak zwiedzać?
Zwiedzać Poczdam można na kilka sposobów. Dobrym pomysłem jest wypożyczenie lub zabranie ze sobą roweru. Dzięki temu możemy się swobodnie przemieszczać po całym mieście, w tym także po parkach, które przecież są tutaj ogromne.
Można też skorzystać z piętrowego, wycieczkowego autobusu. Jest to idealne rozwiązanie gdy na przykład pada deszcz lub… gdy ktoś nie lubi chodzić 😉 My otrzymaliśmy bilety na taką przejażdżkę, a do tego pogoda nie sprzyjała, więc mieliśmy okazję sprawdzić jak to wygląda. Wycieczka trwa około trzy godziny, podczas których ogląda się najciekawsze miejsca w mieście. Dodatkowo są trzy przystanki, gdzie wraz z przewodnikiem zwiedza się wybrane obiekty. Każdy nie-niemieckojęzyczny uczestnik dostaje słuchawki. Podłącza się je do siedzenia i w trakcie trasy można słuchać informacji w wybranym przez siebie języku. Języków jest siedem, niestety nie ma polskiego. Fajne jest to, że podczas podstojów, jeśli są w grupie obcokrajowcy (a to chyba zdarza się rzadko), to przewodnik opowiada ciekawostki także po angielsku. Dzięki temu mogliśmy się dowiedzieć więcej niż z niejednej książki. Koszt takiej objazdowej wycieczki to 18 euro.
Pamiętajcie, że warto w hotelu poprosić o ulotki lub plan miasta. Z reguły takie rzeczy są tam darmowe. W mieście jest też kilka punktów Informacji Turystycznej. Jednak ku naszemu zdziwieniu, oprócz ulotek reklamowych (tj. restauracji, hoteli), cała reszta jest płatna.
***
Poczdam zdecydowanie nas oczarował. Aż trudno uwierzyć, że obok zatłoczonego i wcale nie porywającego Berlina, jest TAKIE miasto! Najbardziej zachwyceni będą fani pałaców, ale tak naprawdę każdy znajdzie tu coś dla siebie. Tak, trzeba to napisać: Poczdam to perła Brandenburgii.
Więcej zdjęć zobaczycie tutaj. Zapraszamy także do obejrzenia filmu.
